مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، در تازه‌ترین اظهارات خود درباره بنزین گفته است که قصد ندارد قیمت آن را برای اقشار محروم افزایش دهد، اما ادامه تخصیص یارانه به افرادی که چند برابر مصرف معمول بنزین دارند را ناعادلانه می‌داند. او در نشست با مدیران رسانه‌ای تأکید کرد: «من نمی‌خواهم بنزین را برای محرومان گران کنم، ولی کسی که چهار برابر مصرف می‌کند، چرا باید از یارانه بهره‌مند شود؟» این سخنان نشان می‌دهد که دولت به‌دنبال تغییر در شیوه توزیع یارانه بنزین است، به‌گونه‌ای که دهک‌های بالای درآمدی یا مصرف‌کنندگان پرمصرف، سهمیه یا یارانه فعلی را دریافت نکنند.
با وجود آنکه برخی این موضع‌گیری را به‌عنوان زمزمه‌ای برای گرانی بنزین تلقی کرده‌اند، اظهارات پزشکیان بیشتر به سمت اصلاح هدفمند یارانه‌ها متمایل است تا افزایش کلی قیمت برای همه. او نه‌تنها هیچ اشاره‌ای به آزادسازی نرخ بنزین نکرده، بلکه بارها بر حفاظت از توان خرید اقشار ضعیف تأکید داشته و در عین حال بر لزوم پایان دادن به یارانه‌دهی گسترده به مصرف‌کنندگان پرمصرف پافشاری کرده است.
این موضع تازه، در امتداد سخنان پیشین او درباره ساختار ناعادلانه قیمت‌گذاری بنزین قرار می‌گیرد. پزشکیان پیش‌تر، چه در دوران تبلیغات انتخاباتی و چه در اظهارنظرهای رسمی، صراحتاً گفته بود که بنزین را برای مردم گران نخواهد کرد. در عین حال در مرداد ۱۴۰۳ نیز به صراحت از این سیاست انتقاد کرده بود که «بنزین را با دلار آزاد بخریم و با یارانه به مردم بفروشیم»، و این مدل را فاقد توجیه اقتصادی دانسته بود. او البته تأکید داشت که بیان این انتقاد به معنای تصمیم برای افزایش قیمت نیست، بلکه اشاره به ناترازی‌ها و ناکارآمدی موجود در شیوه تخصیص یارانه است.
برآیند این مواضع نشان می‌دهد که دولت سیزدهم قصد دارد نظام یارانه بنزین را از شکل فعلی که همه افراد صرف‌نظر از میزان مصرف از آن بهره‌مند می‌شوند، به سمت سازوکاری هدفمندتر سوق دهد. بر این اساس، دهک‌های بالای درآمدی یا کسانی که مصرفشان به‌مراتب بیشتر از میانگین جامعه است، احتمالا بخشی از یارانه خود را از دست خواهند داد، اما برای عموم مردم و به‌ویژه اقشار کم‌درآمد، تغییر محسوسی در قیمت بنزین رخ نخواهد داد. این سیاست در صورت اجرا می‌تواند یک گام مهم در راستای عدالت یارانه‌ای باشد، هرچند اجرای دقیق و بی‌حاشیه آن، نیازمند شفافیت و جلب اعتماد عمومی خواهد بود.
نظر شما چیست؟