اروپایی‌ها به داشتن تعصب و وفاداری مثال‌زدنی نسبت به برندهای خودروهای خود، به‌ویژه در رده لوکس شهرت دارند. اما این پایبندی مانع آن نشده تا خودروساز نوپای چینی ایرس شجاعت ورود به بازار اروپا را نداشته باشد و حضور خود را با یک شاسی‌بلند تمام‌برقی آغاز نکند. اخیراً فرصت آن را پیدا کردیم تا برای مدتی با ایرس 5 (سرس 5 برای بازارهای جهانی) رانندگی کنیم و با دقت بیشتری امکانات و ویژگی‌های آن را از نزدیک بررسی کنیم تا ببینیم برای خریداران آینده چه حرف‌هایی برای گفتن دارد.
ایرس 5 از سال ۲۰۲۳ به صورت آرام و تدریجی مسیر خود را به بازار اروپا باز کرد و قرار است عرضه آن تا پایان ۲۰۲۴ در بیشتر کشورهای قاره ادامه داشته باشد. این خودرو شباهت بسیاری به نسخه چینی دارد که نخستین‌بار در سال ۲۰۱۹ معرفی شد، با این تفاوت که نسخه اروپایی بدنه‌ای اندکی بلندتر دارد. جالب است بدانید سرس در سال ۲۰۲۲ با همکاری هواوی نسخه‌ای بازطراحی شده با نام آیتو M5 را معرفی کرد، اما نمونه‌ای که این روزها در بازارهای جهانی به فروش می‌رسد، همچنان با همان چهره پیشین ظاهر شده و هنوز شاهد آن بازطراحی نیستیم. لازم به ذکر است این خودرو در ایران توسط ماموت خودور با نام ارس HM5 عرضه می‌شود.
شرکت ایرس (سرس) که پیش‌تر با نام SF Motors شناخته می‌شد، ریشه در چین دارد اما ردپایی از آن در سیلیکون‌ولی آمریکا هم به چشم می‌خورد. این شرکت روزگاری بلندپروازی‌های بزرگی برای حضور در بازار ایالات متحده داشت اما به‌نظر می‌رسد برنامه‌هایش بی‌سروصدا کنار گذاشته شده و اکنون تمرکز خود را روی بازار اروپا، آمریکای جنوبی و خاورمیانه معطوف کرده است.
مشخصات فنی ایرس 5
ایرس 5 که با قیمت ۵۷۵۰۰ یورو عرضه می‌شود، ابعادی در حد و اندازه رقبا دارد. این خودرو ۴۷۱۰ میلی‌متر طول، ۱۹۳۰ میلی‌متر عرض و ۱۶۲۰ میلی‌متر ارتفاع دارد و فاصله محوری آن به ۲۸۷۵ میلی‌متر می‌رسد. وزن خالص خودرو ۲۳۶۰ کیلوگرم است و با تکیه بر دو موتور برقی با سیستم چهارچرخ محرک، مجموعاً ۵۷۷ اسب‌بخار قدرت و ۹۴۰ نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کند. این خودروی قدرتمند می‌تواند ظرف تنها ۴.۲ ثانیه از حالت سکون به سرعت صد کیلومتر بر ساعت برسد. انرژی لازم نیز از یک بسته باتری ۸۰ کیلووات‌ساعتی تأمین می‌شود که قادر است تا ۴۸۳ کیلومتر بر اساس استاندارد WLTP خودرو را با یکبار شارژ همراهی کند.
در نگاه نخست، طراحی ایرس 5 تلاشی برای ارائه هویتی متفاوت است و برخلاف بسیاری از خودروسازان چینی تازه‌نفس که معمولاً سراغ الگوبرداری صریح از رقبا می‌روند، نشانه‌هایی از جسارت در آن دیده می‌شود. شاید برای مردم حرفه‌ای حوزه خودرو، امضای بصری برخی برندهای مطرح مثل DS در چراغ‌های زاویه‌دار یا رگه‌هایی از پورشه ماکان در نمای عقب ملموس باشد، اما در مجموع این خودرو شخصیت خاص خود را حفظ کرده است. از جمله جلوه‌های چشمگیر بدنه می‌توان به سطح شیشه‌ای برگ‌شکل و خطوط کرومی اشاره کرد که حالتی کوپه‌وار به خودرو داده و شانه‌های حجیم عقب بر جذابیت آن می‌افزاید.
چرخ‌های ۲۱ اینچی آلیاژی با کالیپرهای ترمز قرمز حس اسپرت و پرانرژی به خودرو می‌بخشند و نشان می‌دهند ایرس 5 بیشتر از آنکه خودرو ماجراجویی جاده‌های پرپیچ‌وخم باشد، تمایلات یک گرندتورر (Grand Tourer) مدرن را دارد. در روزهایی که با این خودرو رانندگی کردیم، جلب توجه آن در خیابان کاملاً محسوس بود. بسیاری نگاه‌ها به‌دلیل تازگی و ناشناس‌بودن ایرس 5 بود، اما باید بگوییم در مقایسه با آخرین محصولات روز بازار، ردپایی از کهنگی در طراحیش به چشم می‌خورد.
طول ۴۷۱۰ میلی‌متری، ایرس 5 را مستقیماً در کنار خودروهایی مانند تسلا مدل Y قرار می‌دهد، گرچه شرکت تلاش می‌کند جایگاه آن را در کنار SUVهای لوکس نظیر ب ام و iX3، مرسدس GLC و آئودی Q6 E-tron تثبیت کند.
فضای داخلی ایرس 5
وقتی وارد کابین می‌شویم، کیفیت و جنس متریال استفاده‌شده با انتظاری که معمولاً از یک برند تازه‌وارد داریم بسیار متفاوت است. روکش چرمی ناپا، تزئینات چوبی زیبا و مونتاژ دقیق برایمان یادآور استانداردهای بالایی است، حتی اگر هنوز تا پختگی برندهایی چون BMW و Genesis فاصله داشته باشد. امکانات فراوانی به صورت استاندارد ارائه می‌شود؛ از سقف شیشه‌ای پانورامای وسیع گرفته تا صندلی‌هایی با گرم‌کن، سرد‌کن، ماساژور و حافظه تنظیمات که راحتی و آسایش را در هر سفری تضمین می‌کنند.
کنسول وسط حالت معلق دارد و در دل خود اهرم دنده‌ای واقعی، محفظه‌های متعدد برای نگهداری وسایل و پدهای شارژ بی‌سیم مجهز به خنک‌کننده را جای داده است. مرکز کنترل امکانات خودرو، نمایشگر بزرگی به قطر ۱۵.۶ اینچ است که به سبک خودروهای تسلا همه عملکردها را در خود جمع کرده است. با وجود رابط کاربری روان و کارآمد، نبود دکمه‌های فیزیکی برای عملکردهای مهمی چون تهویه یا تغییر حالت رانندگی گاهی حین حرکت ممکن است مشکل‌ساز شود. اگرچه برخی دکمه‌های کنترلی همچون صدا و تماس روی فرمان تعبیه شده، اما دسته کنترل سیستم کمک‌راننده حالتی قدیمی دارد و به اندازه دیگر بخش‌ها مدرن به نظر نمی‌رسد.
در ابتدا تصور کردیم که ارتباط گوشی با سامانه فقط از طریق بلوتوث ممکن است اما بعداً متوجه شدیم سیستم عامل خودرو به طور پیش‌فرض اپلیکیشنی برای پشتیبانی از Android Auto و Apple CarPlay بی‌سیم را دارد که راحتی کاربری را افزایش می‌دهد. پشت فرمان، پنل دیجیتال و نمایشگر هدآپ اطلاعات ضروری را نمایش می‌دهند اما گرافیک بصری آن‌ها عموماً فقط در حالت مسابقه تغییر قابل توجهی دارد و نیازمند به‌روزرسانی‌های جذاب‌تری است. خبر خوب این است که تم‌های تصویری و ویجت‌های سرگرم‌کننده همچون “یادآوری استراحت” یا “حالت کمپینگ” گزینه‌هایی هستند که زمان توقف خودرو را برایمان دلپذیر‌تر می‌کنند.
سیستم صوتی از نظر حجم صدا و بیس مناسب است، اما شفافیت مطلوبی ندارد و نسبت به رقبا جای بهبود دارد. سرنشینان عقب هم از لحاظ کیفیت صندلی‌ها و امکانات چیزی کمتر از سرنشینان جلو ندارند و با در اختیار داشتن پورت USB، دریچه تهویه مجزا، جیب پشت صندلی و جای دست با جالیوانی، آسایششان تضمین شده است. اگرچه طراحی درهای عقب کمی عجیب به نظر می‌رسد اما فضای سر برای افراد بلندقد کافی است و فقط فضای پا، در مقایسه با برخی رقبا، اندکی کمتر از حد انتظار است.
فضای بار عقب با ظرفیت ۳۶۷ لیتر اگرچه کافی است اما چندان جادار محسوب نمی‌شود و در جلو هم تنها ۶۷ لیتر فضای اضافه برای وسایل کوچک در دسترس است. جالب اینکه برای باز کردن صندوق عقب باید دکمه‌ای که روی برف‌پاک‌کن شیشه عقب تعبیه شده را پیدا کنیم؛ امری که هر بار نیازمند توضیح برای سرنشینان تازه‌وارد خواهد بود و می‌تواند لحظه‌های بامزه‌ای را خلق کند.
رانندگی با ایرس 5
تجربه رانندگی با ایرس 5 نشان می‌دهد سطح راحتی خودرو واقعاً در حد چشمگیری بالاست. سیستم تعلیق ضربات، دست‌اندازها و ناهمواری‌های جاده را به نرمی جذب می‌کند و اتاق آرام و بی‌صدا، حسی مملو از آسایش و امنیت می‌آفریند. البته صدای خفیف موتور برقی در سرعت‌های پایین به گوش می‌رسد که گرچه آزاردهنده نیست اما توجه راننده‌های دقیق را به خود جلب می‌کند.
در عمل، با وجود اعداد و ارقامی که بیشتر مناسب یک سوپراسپرت دهه نودی است، رانندگی با این خودرو بسیار دوستانه و حتی در وضعیت اقتصادی (Eco) رفتار آن بسیار منطقی و کم‌مصرف است. حالت Comfort کارایی خوبی برای مصارف روزمره دارد و در حالت اسپرت یا Race، بدون اینکه کنترل خودرو از دستمان خارج شود، شاهد شتاب و قدرتی شگفت‌انگیز خواهیم بود. حتی زمانی که با تمام قدرت گاز را فشار می‌دهیم، خودرو پایدار و قابل اطمینان باقی می‌ماند و شتاب‌گیریش به‌ویژه در رانندگی بین‌شهری، لذت‌بخش و مطمئن است.
فرمان خودرو اصولاً سبک و مناسب کاربری شهری است؛ گرچه امکان سنگین‌تر کردن آن وجود دارد، اما برای این کار باید برخی سامانه‌های کمکی رانندگی را خاموش کنیم و حتی با این تغییر، حس طبیعی فرمان در رانندگی اسپرت کامل نیست. هرچند قدرت و تعلیق خودرو قابل تحسین است، اما به وضوح مشخص است ایرس 5 برای رانندگی پرهیجان در پیچ‌های تند ساخته نشده و کاربرد اصلی آن سفرهای آرام و طولانی است.
باتری و پیمایش ایرس 5
میزان برد قابل دسترسی با این خودرو در حالت رانندگی عادی حدود ۴۰۰ کیلومتر است و افراد با رانندگی بسیار بهینه شاید بتوانند به رقم ۴۸۳ کیلومتر که توسط کارخانه اعلام شده برسند، اما در عمل بهره‌گیری از کل توان شتابی آن جذاب و مهارکردنی نیست. در مقایسه با تسلا مدل Y در نسخه Performance که در آمریکا ۲۸۰ مایل برد رسمی دارد، اما در واقعیت بین ۲۴۰ تا ۲۶۰ مایل ثبت می‌شود، این خودرو از نظر بُرد کاملاً رقابتی ظاهر می‌شود.
باتری خودرو با استفاده از شارژر سریع ۱۰۰ کیلوواتی تنها در ۲۵ دقیقه می‌تواند از ۳۰ درصد به ۸۰ درصد شارژ برسد. هرچند این زمان منطقی است اما بعضی دیگر از رقبا مثل محصولات هیوندای یا برخی برندهای چینی زمان شارژ کوتاه‌تری دارند. ذکر این نکته هم لازم است که فعلاً در اروپا فقط نسخه کاملاً برقی ایرس 5 موجود است، ولی در بازار چین مدل‌های با پیشرانه افزایش‌دهنده برد نیز به فروش می‌رسد که برای سفرهای بسیار طولانی گزینه جذاب‌تری به‌شمار می‌روند.
از لحاظ قیمتی، ایرس 5 برخلاف رقبای چینی نظیر BYD که تمرکزشان بر ارائه قیمت رقابتی است، با برندی شانه‌به‌شانه خودروسازان اروپایی رقابت می‌کند. در کشورهایی مانند یونان با یارانه برقی و رقم ۵۷۵۰۰ یورو عرضه می‌شود و در بازار آلمان، که در آن حضور هم محدودیت دارد، تا ۶۵۰۰۰ یورو قیمت دارد. این‌ها قیمت نسخه‌هایی هستند که بیشترین امکانات و سیستم چهارچرخ محرک را دارند و فعلاً انتخاب دیگری در اروپا برای آن وجود ندارد.
از چالش‌هایی که خریداران بالقوه باید در نظر داشته باشند، افت قیمت نسبتاً زیاد خودروهای دست‌دوم است؛ به نحوی که مدل‌های بی‌کارکرد ۲۰۲۴ را می‌توان با تفاوت قیمتی محسوس و تا حدود ۴۰۰۰۰ یورو خریداری کرد؛ موضوعی که برای مشتریان دست‌دوم فرصت خوبی است اما برای خریداران اولیه به معنای ضرر سرمایه خواهد بود.
در دسته رقبا، تسلا مدل Y در نسخه AWD Long Range قیمتی حدود ۴۴۰۰۰ یورو دارد، کیا EV6 GT نیز با ویژگی‌های مشابه، رقمی نزدیک به رقیب چینی ارائه می‌دهد. خودروهای دیگری چون BMW iX3، لکسوس RZ450e و آئودی Q6 E-tron هم در این رده قیمتی حضور دارند که البته اغلب آن‌ها در مدل پایه قدرت و امکانات کمتری دارند. همچنین ورود نسل جدید BMW iX3 و نسخه برقی جدید مرسدس GLC در آینده نزدیک، بازار این رده را رقابتی‌تر خواهد کرد.
در نهایت می‌توانیم بگوییم ایرس 5 برقی تجربه رانندگی راحت، قدرت قابل‌توجه و حسی از کیفیت و لوکس بودن ارائه می‌دهد که معمولاً از برندهای باتجربه انتظار داریم. این خودرو علی‌رغم نوظهور بودن، طراحی منحصربه‌فرد و کابین باکیفیت با امکانات کامل را به خریدار ارائه می‌کند اما در برخی نکات مانند نبود کلیدهای فیزیکی کاربردی یا طراحی‌هایی که کمی رنگ کهنگی گرفته‌اند، هنوز راه برای بهبود دارد. با این حال، بزرگ‌ترین مانع بر سر راه موفقیت آن رقابت سنگین با برندهای باسابقه و وفاداری بالای مشتریانشان است. همچنین ایرس 5 هنوز نه مزیت قیمتی محصولات چینی دیگر را دارد و نه اعتبار برندهای مشهور اروپایی یا ژاپنی را.
شاید اگر ایرس بتواند قیمت را کاهش دهد یا نسخه هیبریدی با قدرت پیمایش بیشتر که در بازار چین موجود است را به اروپا عرضه کند، بتواند برگ برندهای برای جلب نظر خریداران جدید به دست آورد.
نظر شما چیست؟